Ας υποθέσουμε ότι σήμερα είναι 31 Ιουλίου, αύριο 1 Αυγούστου και προβλέπεται καύσωνας 48 βαθμών Κελσίου. Εγώ ψάχνω κάποιον να έρθει μαζί μου αύριο να σπάζουμε πέτρες επί 8 ώρες κάτω από τον ήλιο, και αφού τις κάνουμε μικρά μικρά χαλίκια, στη συνέχεια θα τα ρίξουμε σε ένα λάκκο 2.000 μέτρων. Χωρίς λεφτά. Ποιος από σας θα έρθει μαζί μου;
Αυτή ήταν η πρόσκληση/πρόκληση που έβαλε ο ομιλητής και (ω τι έκπληξις) διαπίστωσα ότι ήμουν η μόνη που σήκωσε το χέρι της. Ο ομιλητής με κοίταξε ξαφνιασμένος, προφανώς δεν περίμενε να προκύψει "εθελοντής" και με ρώτησε για ποιο λόγο. Του απάντησα ότι μου φάνηκε εκπληκτικό το σενάριο και είπα να το τολμήσω, έτσι για την εμπειρία. Μου λέει χαριτολογώντας "θα σου πω μετά γιατί θέλεις να έρθεις... μήπως είσαι ερωτευμένη μαζί μου; αλλιώς δεν βλέπω άλλο κίνητρο για να κάνεις αυτό το πράγμα, δεν έχει νόημα" και κοιτάει τους υπόλοιπους "βλέπω ότι κανείς άλλος δεν θέλει και είναι φυσικό. Αν σας έλεγα όμως ότι τα χαλίκια θα χρησιμοποιηθούν για να χτίσουμε σπίτια για άστεγους ή ότι θα πληρωθείτε θα ερχόσασταν έτσι δεν είναι; " και κάπως έτσι ο ομιλητής ανέπτυξε το σκεπτικό του σχετικά με τα κίνητρα που μας ωθούν να κάνουμε πράγματα κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και το πως δίνουμε νόημα στα πράγματα. Δεν ήταν η πρώτη φορά που ένιωσα σαν τη μύγα μες στο γάλα, όχι γιατί είμαι διαφορετική, όλοι διαφορετικοί είμαστε, αλλά γιατί τελικά η συνειδητότητα είναι μια πολύ λεπτή έννοια, με την οποία ελάχιστοι ασχολούνται και δη πρακτικά.
Από μικρή έχω μια φυσική απέχθεια στη ζέστη, γιατί με εξαντλεί φοβερά, η δε σωματική κόπωση είναι κάτι που με εξαντλεί ακόμα περισσότερο. Το να αποφασίσω λοιπόν να πάω μαζί με τον γιατρό να σπάζω πέτρες στο καταμεσήμερο μοιάζει μάλλον με μαρτύριο στα καζάνια της Κόλασης, κανονικά θα έπρεπε να μην τολμήσω καν να το σκεφτώ. ΟΜΩΣ Δεν ήμουν ποτέ ηττοπαθής, ούτε τα κίνητρα που ωθούν τους άλλους είναι αρκετά για να κινήσουν εμένα, μάλλον το αντίθετο.
Τα λεφτά δεν ήταν ποτέ το κίνητρο για να κάνω το ο,τιδήποτε στη ζωή μου, πάντα έπαιζα για τη φανέλα, κι ακόμα και στη δουλειά μου ήταν άλλες οι παράμετροι κι όχι το κέρδος. Ούτε οι πολίτικαλ κορέκτ δράσεις μαζικού εθελοντισμού μου αρέσουν, τις θεωρώ λίγο υποκριτικές και ως τέτοιες τις αποφεύγω. Ούτε φυσικά για τα "όμορφα μάτια" του γιατρού θα έλιωνα στο καμίνι, αυτά ίσως τα έκανα στα νιάτα μου, αλλά πλέον κανείς δεν είναι από μόνος του αρκετός για να τραβήξω όλη αυτήν την ταλαιπωρία. Άρα γιατί;
Θα πήγαινα αληθινά γιατί το σενάριο έτσι όπως το έθεσε ο γιατρός και το έκανα εικόνα, μου φάνηκε τόσο κινηματογραφικό, ένιωσα ότι αξίζει να το ζήσω και αυτομάτως σήκωσα το χέρι μου, η ζωή εξάλλου θέλει και το ρίσκο της, δεν θέλει πολύ σκάλισμα, αν κάτσεις να τα πολυσκεφτείς όλα τότε είσαι σκαλωμένος στο ίδιο σημείο συνεχώς, το κατάλαβα αργά και πλέον προσπαθώ να μην σαμποτάρω τον ίδιο μου τον εαυτό στην προσπάθειά του να εξελιχθεί. Θα πήγαινα... γιατί η σωματική ταλαιπωρία είναι απείρως προτιμότερη από την ψυχική και δεν είναι λίγες οι φορές που έβαλα τον εαυτό μου σε αντίστοιχες διαδικασίες μόνο και μόνο για να δω τα όριά μου, σε φάσεις ήταν υποχρεωτικό στο πλαίσιο της δουλειάς μου, έχω κάνει πρότζεκτ που κανείς δεν αναλάμβανε, έλεγε ο συνεργάτης μου ότι έχω τρομακτική υπομονή κι εκεί που οι άλλοι εγκαταλείπουν εγώ συνεχίζω, μου έμαθε μάλιστα και έξτρα τρυκ για να αντέχω, έχω σπάσει άπειρες νοητικές πέτρες στη δουλειά μου, σαν διαλογισμός ήταν, οπότε το να το κάνω σε πραγματικές συνθήκες θα ήταν μια πρόκληση να εξασκήσω την υπομονή, το πείσμα και την πειθαρχία μου και κυρίως τις αντοχές μου. Κανείς λογικός δεν θα το έκανε, το ξέρω, αλλά όλα τα μεγάλα πράγματα στη ζωή γίνονται από εκείνους που ρισκάρουν, από τους "τρελούς"... κι εγώ δεν συντάχθηκα ποτέ με τους λογικούς του μέσου όρου…
Θα πήγαινα γιατί οι δοκιμασίες του σώματος οδηγούν μέσα από την εξάντληση σε κείνη τη μαγική στιγμή που είσαι εσύ και ο εαυτός σου και νιώθεις μηδαμινός κι αβοήθητος και συνάμα υπεράνθρωπος αν καταφέρεις και ξεπεράσεις το ανθρωπάκι μέσα σου. Είναι η στιγμή που επικοινωνείς με τον Ανώτερο Εαυτό, τον Θεό, όπως θέλεις πες το, είναι η στιγμή που κάνεις το κβαντικό άλμα στη συνείδησή σου, κι ο μηχανισμός μέσα σου αρχίζει να λειτουργεί πια αλλιώς. Κι έρχονται μετά άλλες στιγμές που θυμάσαι την εμπειρία και νιώθεις το σώμα σου να φορτίζει σαν μπαταρία κι όλη σου την ύπαρξη να νιώθει πληρότητα, γιατί τότε δεν ήσουν χέστης, δεν έκανες πίσω, τα κατάφερες, άντεξες κι είσαι ακόμα εδώ. Αυτό είναι για μένα το μεγαλύτερο κίνητρο. Είχε πει ο αγαπημένος μου Ρουμί ότι οι πληγές είναι χαραμάδες απ' όπου μπαίνει μέσα μας το Φως. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευκαιρία για θεραπεία και φώτιση από την χειρωνακτική εργασία. Μια δύσκολη κι επίπονη εργασία δεν σου επιτρέπει να την κάνεις μηχανικά και να δραπετεύει το μυαλό σου, πρέπει να είσαι παρών αλλιώς δεν την κάνεις σωστά. Αυτό είναι και το νόημα της ζωής, να είσαι παρών στο τώρα. "Πέτρες-ξύλα-λάσπη!" αυτό ήταν μια φράση κωδική μεταξύ μας όταν ήμασταν πιτσιρικάδες για να πειράξουμε έναν φίλο μας που του έβαζε συνέχεια αγγαρείες ο πατέρας του. Μεγαλώνοντας κατάλαβα πως είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα παιδικό αστείο, έχει ουσία...
Σήμερα ήταν ημέρα αφιερωμένη στο π, γεννέθλια μέρα του Αλβέρτου Αινστάιν, και η κατάλληλη μέρα για να αποδημήσει σε άλλες διαστάσεις ο Χώκινγκ. Αναρωτιέμαι, πόσοι εκεί έξω ασχολήθηκαν όλα αυτά τα χρόνια με κάτι από τα τρία; Πόσοι θα ασχολούνταν με τον Χώκινγκ αν δεν ήταν στην κατάσταση που ήταν; Αναμφισβήτητα ήταν μια υπερνόηση, αλλά πόσοι θα τον γνώριζαν αν ήταν ένας φυσιολογικός άνθρωπος της "διπλανής πόρτας"; Πόσοι θα δάκρυζαν αν ήταν η ίδια υπερνόηση αλλά σε πιο εθνικιστική εκδοχή ή σε κάτι άλλο που η κοινή γνώμη θεωρεί "κακό";
Ρώτησε μια κυρία τον γιατρό πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε τους ασθενείς που αλλάζει η συμπεριφορά τους και γίνονται κακοί με τους πάντες μόλις μαθαίνουν ότι πάσχουν από ανίατη ασθένεια. Ο γιατρός έδωσε κάποιες γενικές γραμμές, καθώς η κάθε περίπτωση είναι μοναδική. Σκεφτόμουν εκείνο το σωκρατικό "ουδείς εκών κακός" και αναρωτιόμουν πόσες ευκαιρίες έχει κάποιος στη ζωή του να μάθει ή ακόμα καλύτερα να "δει" και να αλλάξει στάση απέναντι στη ζωή, μιας και η ζωή είναι ό,τι την φτιάχνουμε. Αναρωτιόμουν γιατί πρέπει να είμαστε πιο ανεκτικοί, πιο ευαίσθητοι, πιο προσεκτικοί, πιο ευγενικοί, πιο πιο πιο με τους ανθρώπους που πάσχουν από ανίατες ασθένειες; Γιατί να τους αντιμετωπίζουμε σαν μη μου άπτου ή σαν κάτι περισσότερο ή λιγότερο από αυτό που είναι; Και μόνο που κάποιοι έχουν αυτήν την "ειδική"' στάση σε αυτούς τους ανθρώπους μοιάζουν ρατσιστές στα μάτια μου. Θέλει αγάπη και κατανόηση, όχι όμως ειδική συμπεριφορά. Μπορεί να κάνω λάθος... θα μου πεις κανείς είναι και το πιθανότερο διότι αν θέλω να πάω να σπάσω πέτρες στο λιοπύρι μάλλον κάτι δεν πάει καλά με το μυαλό μου...
Αυτά και άλλα πολλά σκεφτόμουν καθώς παρακολουθούσα την εξαιρετική διάλεξη του Ιάκωβου Μαρτίδη απόψε στο Δημοτικό Ωδείο που διοργάνωσε ο Σύλλογος Καρκινοπαθών Δράμας, και καθοδόν ένιωσα απίστευτη ευγνωμοσύνη για όλες τις φορές που υπέφερα σωματικά και κυρίως ψυχικά, γιατί χάρη σε αυτές τις φορές δεν είμαι πια ο ίδιος άνθρωπος...
Αυτή ήταν η πρόσκληση/πρόκληση που έβαλε ο ομιλητής και (ω τι έκπληξις) διαπίστωσα ότι ήμουν η μόνη που σήκωσε το χέρι της. Ο ομιλητής με κοίταξε ξαφνιασμένος, προφανώς δεν περίμενε να προκύψει "εθελοντής" και με ρώτησε για ποιο λόγο. Του απάντησα ότι μου φάνηκε εκπληκτικό το σενάριο και είπα να το τολμήσω, έτσι για την εμπειρία. Μου λέει χαριτολογώντας "θα σου πω μετά γιατί θέλεις να έρθεις... μήπως είσαι ερωτευμένη μαζί μου; αλλιώς δεν βλέπω άλλο κίνητρο για να κάνεις αυτό το πράγμα, δεν έχει νόημα" και κοιτάει τους υπόλοιπους "βλέπω ότι κανείς άλλος δεν θέλει και είναι φυσικό. Αν σας έλεγα όμως ότι τα χαλίκια θα χρησιμοποιηθούν για να χτίσουμε σπίτια για άστεγους ή ότι θα πληρωθείτε θα ερχόσασταν έτσι δεν είναι; " και κάπως έτσι ο ομιλητής ανέπτυξε το σκεπτικό του σχετικά με τα κίνητρα που μας ωθούν να κάνουμε πράγματα κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες και το πως δίνουμε νόημα στα πράγματα. Δεν ήταν η πρώτη φορά που ένιωσα σαν τη μύγα μες στο γάλα, όχι γιατί είμαι διαφορετική, όλοι διαφορετικοί είμαστε, αλλά γιατί τελικά η συνειδητότητα είναι μια πολύ λεπτή έννοια, με την οποία ελάχιστοι ασχολούνται και δη πρακτικά.
Από μικρή έχω μια φυσική απέχθεια στη ζέστη, γιατί με εξαντλεί φοβερά, η δε σωματική κόπωση είναι κάτι που με εξαντλεί ακόμα περισσότερο. Το να αποφασίσω λοιπόν να πάω μαζί με τον γιατρό να σπάζω πέτρες στο καταμεσήμερο μοιάζει μάλλον με μαρτύριο στα καζάνια της Κόλασης, κανονικά θα έπρεπε να μην τολμήσω καν να το σκεφτώ. ΟΜΩΣ Δεν ήμουν ποτέ ηττοπαθής, ούτε τα κίνητρα που ωθούν τους άλλους είναι αρκετά για να κινήσουν εμένα, μάλλον το αντίθετο.
Τα λεφτά δεν ήταν ποτέ το κίνητρο για να κάνω το ο,τιδήποτε στη ζωή μου, πάντα έπαιζα για τη φανέλα, κι ακόμα και στη δουλειά μου ήταν άλλες οι παράμετροι κι όχι το κέρδος. Ούτε οι πολίτικαλ κορέκτ δράσεις μαζικού εθελοντισμού μου αρέσουν, τις θεωρώ λίγο υποκριτικές και ως τέτοιες τις αποφεύγω. Ούτε φυσικά για τα "όμορφα μάτια" του γιατρού θα έλιωνα στο καμίνι, αυτά ίσως τα έκανα στα νιάτα μου, αλλά πλέον κανείς δεν είναι από μόνος του αρκετός για να τραβήξω όλη αυτήν την ταλαιπωρία. Άρα γιατί;
Θα πήγαινα αληθινά γιατί το σενάριο έτσι όπως το έθεσε ο γιατρός και το έκανα εικόνα, μου φάνηκε τόσο κινηματογραφικό, ένιωσα ότι αξίζει να το ζήσω και αυτομάτως σήκωσα το χέρι μου, η ζωή εξάλλου θέλει και το ρίσκο της, δεν θέλει πολύ σκάλισμα, αν κάτσεις να τα πολυσκεφτείς όλα τότε είσαι σκαλωμένος στο ίδιο σημείο συνεχώς, το κατάλαβα αργά και πλέον προσπαθώ να μην σαμποτάρω τον ίδιο μου τον εαυτό στην προσπάθειά του να εξελιχθεί. Θα πήγαινα... γιατί η σωματική ταλαιπωρία είναι απείρως προτιμότερη από την ψυχική και δεν είναι λίγες οι φορές που έβαλα τον εαυτό μου σε αντίστοιχες διαδικασίες μόνο και μόνο για να δω τα όριά μου, σε φάσεις ήταν υποχρεωτικό στο πλαίσιο της δουλειάς μου, έχω κάνει πρότζεκτ που κανείς δεν αναλάμβανε, έλεγε ο συνεργάτης μου ότι έχω τρομακτική υπομονή κι εκεί που οι άλλοι εγκαταλείπουν εγώ συνεχίζω, μου έμαθε μάλιστα και έξτρα τρυκ για να αντέχω, έχω σπάσει άπειρες νοητικές πέτρες στη δουλειά μου, σαν διαλογισμός ήταν, οπότε το να το κάνω σε πραγματικές συνθήκες θα ήταν μια πρόκληση να εξασκήσω την υπομονή, το πείσμα και την πειθαρχία μου και κυρίως τις αντοχές μου. Κανείς λογικός δεν θα το έκανε, το ξέρω, αλλά όλα τα μεγάλα πράγματα στη ζωή γίνονται από εκείνους που ρισκάρουν, από τους "τρελούς"... κι εγώ δεν συντάχθηκα ποτέ με τους λογικούς του μέσου όρου…
Θα πήγαινα γιατί οι δοκιμασίες του σώματος οδηγούν μέσα από την εξάντληση σε κείνη τη μαγική στιγμή που είσαι εσύ και ο εαυτός σου και νιώθεις μηδαμινός κι αβοήθητος και συνάμα υπεράνθρωπος αν καταφέρεις και ξεπεράσεις το ανθρωπάκι μέσα σου. Είναι η στιγμή που επικοινωνείς με τον Ανώτερο Εαυτό, τον Θεό, όπως θέλεις πες το, είναι η στιγμή που κάνεις το κβαντικό άλμα στη συνείδησή σου, κι ο μηχανισμός μέσα σου αρχίζει να λειτουργεί πια αλλιώς. Κι έρχονται μετά άλλες στιγμές που θυμάσαι την εμπειρία και νιώθεις το σώμα σου να φορτίζει σαν μπαταρία κι όλη σου την ύπαρξη να νιώθει πληρότητα, γιατί τότε δεν ήσουν χέστης, δεν έκανες πίσω, τα κατάφερες, άντεξες κι είσαι ακόμα εδώ. Αυτό είναι για μένα το μεγαλύτερο κίνητρο. Είχε πει ο αγαπημένος μου Ρουμί ότι οι πληγές είναι χαραμάδες απ' όπου μπαίνει μέσα μας το Φως. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευκαιρία για θεραπεία και φώτιση από την χειρωνακτική εργασία. Μια δύσκολη κι επίπονη εργασία δεν σου επιτρέπει να την κάνεις μηχανικά και να δραπετεύει το μυαλό σου, πρέπει να είσαι παρών αλλιώς δεν την κάνεις σωστά. Αυτό είναι και το νόημα της ζωής, να είσαι παρών στο τώρα. "Πέτρες-ξύλα-λάσπη!" αυτό ήταν μια φράση κωδική μεταξύ μας όταν ήμασταν πιτσιρικάδες για να πειράξουμε έναν φίλο μας που του έβαζε συνέχεια αγγαρείες ο πατέρας του. Μεγαλώνοντας κατάλαβα πως είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα παιδικό αστείο, έχει ουσία...
Σήμερα ήταν ημέρα αφιερωμένη στο π, γεννέθλια μέρα του Αλβέρτου Αινστάιν, και η κατάλληλη μέρα για να αποδημήσει σε άλλες διαστάσεις ο Χώκινγκ. Αναρωτιέμαι, πόσοι εκεί έξω ασχολήθηκαν όλα αυτά τα χρόνια με κάτι από τα τρία; Πόσοι θα ασχολούνταν με τον Χώκινγκ αν δεν ήταν στην κατάσταση που ήταν; Αναμφισβήτητα ήταν μια υπερνόηση, αλλά πόσοι θα τον γνώριζαν αν ήταν ένας φυσιολογικός άνθρωπος της "διπλανής πόρτας"; Πόσοι θα δάκρυζαν αν ήταν η ίδια υπερνόηση αλλά σε πιο εθνικιστική εκδοχή ή σε κάτι άλλο που η κοινή γνώμη θεωρεί "κακό";
Ρώτησε μια κυρία τον γιατρό πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε τους ασθενείς που αλλάζει η συμπεριφορά τους και γίνονται κακοί με τους πάντες μόλις μαθαίνουν ότι πάσχουν από ανίατη ασθένεια. Ο γιατρός έδωσε κάποιες γενικές γραμμές, καθώς η κάθε περίπτωση είναι μοναδική. Σκεφτόμουν εκείνο το σωκρατικό "ουδείς εκών κακός" και αναρωτιόμουν πόσες ευκαιρίες έχει κάποιος στη ζωή του να μάθει ή ακόμα καλύτερα να "δει" και να αλλάξει στάση απέναντι στη ζωή, μιας και η ζωή είναι ό,τι την φτιάχνουμε. Αναρωτιόμουν γιατί πρέπει να είμαστε πιο ανεκτικοί, πιο ευαίσθητοι, πιο προσεκτικοί, πιο ευγενικοί, πιο πιο πιο με τους ανθρώπους που πάσχουν από ανίατες ασθένειες; Γιατί να τους αντιμετωπίζουμε σαν μη μου άπτου ή σαν κάτι περισσότερο ή λιγότερο από αυτό που είναι; Και μόνο που κάποιοι έχουν αυτήν την "ειδική"' στάση σε αυτούς τους ανθρώπους μοιάζουν ρατσιστές στα μάτια μου. Θέλει αγάπη και κατανόηση, όχι όμως ειδική συμπεριφορά. Μπορεί να κάνω λάθος... θα μου πεις κανείς είναι και το πιθανότερο διότι αν θέλω να πάω να σπάσω πέτρες στο λιοπύρι μάλλον κάτι δεν πάει καλά με το μυαλό μου...
Αυτά και άλλα πολλά σκεφτόμουν καθώς παρακολουθούσα την εξαιρετική διάλεξη του Ιάκωβου Μαρτίδη απόψε στο Δημοτικό Ωδείο που διοργάνωσε ο Σύλλογος Καρκινοπαθών Δράμας, και καθοδόν ένιωσα απίστευτη ευγνωμοσύνη για όλες τις φορές που υπέφερα σωματικά και κυρίως ψυχικά, γιατί χάρη σε αυτές τις φορές δεν είμαι πια ο ίδιος άνθρωπος...
